L A Y A N G K U M I T I R

Sabrank Suparno

Dek! Wong Ayu seng dadi pepujaning atiku
Opo sampean jek eleng nalikane riyoyo Capgomek karo Micingan
Udan nrecek ket isuk, langite peteng ndedet. Kandele mendung
nyengetno birune langit nduk irenge angkoso. Semunu ugo
srengngenge isin nyawang dino, ojok kok maneh raine, angete-ae
gak gelem ngeter-no.

Dek! abot aboti kapingin methuk-i awakmu, udan, gerimis gak
tak gatekno. Nang prapatan Rengen Contong kunu sakben sloso kliwon
awakdewe ketemu. Mlakuku koyok iline banyu. Walehku ilang,
koyok ilange srengenge. Karepku gembrojok bareng mudune banyu udan

Dek ! sak piro se adoe nJombang munggue awakku. Gak sepiro pokok-e iso
nyawang netramu, ngrungok-no guyumu, ngrasakno jiwitamu. Lak jek adoh-adoe
Pangklungan-Pojok Klitik ta. Utowo Mojoagung-Bandar Kedung Mulyo, opomane lek mung Gunung Pucangan-Ngoro- Badang. Ejek cidek atiku karo atimu.

Ancene tresno iku ndadekno ndunyo iki mek sak godong kelor…..
Ancene asmoro iku ndadekno bumi iki cilik mek sak bundere mrico

Kadang aku curigo karo udan Dek! Mesti guyang dalanku, naliko aku budal mbanyoni tanduran tresnoku, aku yo curigo marang gremes seng mesti nelesi rambut lan klambiku naliko aku budal nyirami cukul lan semine tresnomu. Aku yo curigo karo mendung, meneng-meneng nyiapi banyu gawe mrajak’e kembang lan panene tresnoku.

Dek! Jan-jane sampean iku dudu wong wedok. Mergo blegermu teko pucuk-e rambut sampek pucuk-e kuku, iku kedaden soko igo wekasku seng kiwo. Sampean iku yo aku iki, Cuma mendho-mendho dadi awakmu. Mulo dek, ngadek nduk ngarepku, koyok aku ngdek ndok ngarepe koco. Aku gak ndelok awakmu, nanging nyawang awakku dewe. Nglarani awakmu podo karo nglarani awakku dewe. Semunu ugo nresnani awakmu podo karo nresnani awakku dewe.

Dek ! koyok-koyok saben Capgomek karo Micingan, langit semayan karo bumi lek bakale ngadakno pesta udan sedino muput. Kebyugane banyu udan ndrewes ngusapi wedak pupurmu. Kloncom nelesi rambutmu. Wiih……tanpo wedak seng mbok poles nduk praupanmu, ayumu tambah ketok asline. Suthupe mripatmu, jeglonge pacek nduk pipimu, nyatise janggutmu, aku kesengsem karo semurune kulitmu.

Tapi Dek ! gak mergo ayumu aku seneng awakmu, tapi mergo sampean solikha. Lek wong ayu ngunu akeh tungale, wong ayu bakal nglakoni opoae gae nutupi ayune. Tapi lek wong solekha mesti apik kelakoane.

Dek, lek sampean meneng, atiku sumpek, mestine sampean ngomong nang aku, lek aku salah, salahku opo, aku cek gak iwuh dek dadi wong lanang, gak enak dek di sawang tonggo, kok sawangane gak iso mimpin wong wedok. Dek! lek cahyane suryo madangi dino iki, iku duduk panas seng kesentrong dino iki. Nanging cahyo iki wes kepanjer mayuto-yuto tahun kepungkur, kaet tumeko sak iki. Semunu ngo sampean lan aku, jejodoan iki wes katitah nalikane ono ing alam suroloyo kepungkur. Ake-e ma-ewu ewe lembar godong rengen iki, tansah ngenteni kapan ndewe mesti ketemu. Semunu ugo ngadek lan jejeg-e wet rengen iku, minongko piwulang kuwat jejeg lan tresno sampean karo aku.

Bojo iku duduk buruh utowo budak seng kudu tak kongkon sak karepe atiku. Nanging bojo iku konco, seng mesti tak ajak rundingan ngadepi opo ae.

Dek. Gak pethuk awakmu sedino rasane koyok patung ketigo gak pethuk seminggu rasane koyok sewindu. Kamongko limang rendeng kepungkur sampean pamit marang aku, lek bakal oleh beasiswa nang Boenes Eries Argentina. Gak trimo udan seng deres, banyu motomu yo mbrebes mili. Suworomu serak, tangismu mbesesek. Sesek ambekanku saking rapete rangkulanmu. Sirahmu kok templekno nduk dodoku, koyok-koyok ngrogoh jantung atiku, gegayut kapercayanku sak suwene ngenteni awakmu. Rengen Contong melu nangis. Banyu elue dredes pating tumetes. Kulite kayu yo koco-koco. Kahanan seng koyo ngunu iku, ndadekno sumedot rasane atiku. Seblak-seblak dek

Nanging dikapakno ae aku iki wong lanang. Kudu iso njembarno dodoku, madhangno mulek-mulek’e atimu. Dek westa, ayo janji minongko dadi gandolane ati. Sak liayane janji iki di sakseni udan gerimis karo blegere Rengen Contong. Yo ayo di bundeli nduk pojok ane klambi. Kanggoku Dek, ora ono sembodo-ku dadi wong lanang lek aku gak iso ndukung cita-citamu. Mung cekelen weling-ku iki. Senajan arep nduk monco negoro ojolali lek awakmu iku Wong Jowo. Tengerane Wong Jowo iku wong seng iso lungguh silo. Jalaran silo iku ndadekno wong jowo nduwe wibowo. Diwedheni tur di sungkani. Lek wong monco Dek! gak iso silo, yo gak duwe wibowo. Empakno toto kromomu nduk negorone wong liyo, iku minongko tepo seliro, tepo = tepak, sliro = awak. Arep opoae seng sakmestine, ojo ngleset, yo ojo metingkrang.

Dek…! Lagu Teluk Bayur, Tawang Mangu, mesti tak rungokno sak ben aku kangen sampean. Klambi goyor sleret kluwung sing tak tukokno opo jek ono? Jaman semono regane sak sen, telung ece rong ketip, telung kelip. Lha klambine seng batik Inggris biyen regane seringgit punjul sak sen.

Dek…! Limang tahun suwene aku ngenteni, ah tapi gak opo-opolah. Limang tahun iku duduk waktu seng suweh. Gak sumbut lek bandheng karo urip seng bakal awak dewe lakoni. Toh seng bakal awak dewe lakoni sak umur umur. Kangenku iso ditambani karo tekane suratmu. Sakben kawat, kawat kuningan, sak-kilo regane setali. Sakben surat, surat kiriman, lek tak woco bribes mili.

Lek wong wedhok akeh tunggale. Nanging kenangane urip naliko runcang-runcang karo sampean, perlu sak umur uripku kanggo nglalekno. Ora mung aku seng ngenteni tekomu nggowo trisanmu soko monco negoro. Tapi Rengen Contong iku bakal ngadek selawase nagih janjimu.

Kapan boyo sampean mulih, tak golekno dino becik. Wong tuwoku tak kongkon nang omah sampean, njaluk nglamar sapean, senajan mung nggowo kain sak suwek, gedhang sak sopet.

Wektu iku jange, driji kiwomu bakal tak tengeri ali-ali. Nanging dudu ali-ali emas gawenan toko. Tapi igo wekasku seng kiwo, tak cuklek, tak plungkerno bunder, minongko bundere tresnoku, bundere kepinginanku orep bebrayan karo sliramu.
Mongko jogo-en igo wekasku iki sampek tumekane pati.

Umpomo awak ndewe ngerti, sakjane anak-e dewe iki wes gak betah nduk alam ruh. Dewek-e mbengok-mbengok, njerit-njerit gak krasan manggon nduk Suroloyo. Kepingin ndang cepet mudun nemoni awak ndewe. Ngajak guyon, dulinan, lan tetangisan karo ndewe. Kamongko syarat kuncine mudune anak ndewe iku ono rong macem. Sepisan lek wes ono gong giro minongko, tanggapane ludruk seng nggawe lakon crito layang seto-layang kumitir seng bakal ngramekno tondo ketemune aku karo sampean nduk kuwade. Gong karawitan iku yo nabui nalikone jejeran bubak kawak seng jenenge ngudal roropangkon. Kaping pindone lek wes ono janur melengkung ngarepe omah sampean karo ngarepe omahku.

Suasono iki seng diarani suasono gambiro loko. Wong tuwone ndewe aro mung ngrabekno awak ndewe thok. Nanging nandur dulur caruk warange keluwargo. Dino iku ora ono susah, sedino muput mung krungu tembang jowo. Amorondono tirto daono. Asmoro = tresno, dono = weweh, tirto = banyu, daono = butek. Nyawijane tresno weweh banyu butek. Tembang iku koyoto ; jenang gulo, loro bronto, lan liyo-liyane. Mangkak-ne Dek, kekes tunggorono-gerdu papak parimono. Lek wes kandanono ibu-bapak tak kongkone nglamar riko.

Ora ketang, melar sak cuplik, tetel sak uter, koci-koci lan brubi, gak usah sampean suguhi sego sak bodak, pokoke lamaranku di trimo karo emak-bapak, keluargo sampean, aku wes girang-gemuyu.

Ono ing dino temantene awak ndewe, sak wernani jajan lan panganan di pikul pengiringku di wadai jodang. Mlakuku di apit kembang mayang budalku di terno pitik jago seng jenenge Sawung Seto Wono.